INSTYTUT DENDROLOGII

W pracy dokonano biometrycznej analizy szyszek Pinus uncinata w oparciu o pomiary 10 prób: 8 z Pirenejów i 2 z Masywu Centralnego. Dla porównania przebadano 11 prób szyszek Pinus mugo z Karpat w Ukrainie i Polsce, z Sudetów oraz Apeninów Abruzyjskich we Włoszech, a także 3 próby Pinus sylvestris, z Polski i Hiszpanii. Każda próba liczyła 50 szyszek, badano 11 cech mierzonych i 5 kefalometrycznych, wyniki poddano analizom statystycznym.

Stwierdzono, że szyszki sosny hakowatej są duże, o średniej długości 51,0 mm i szerokości 29,0 mm, mają średnio 109,4 łusek. Najbardziej charakterystyczną ich cechą są grube tarczki (około 6 mm), o wydatnych, zakrzywionych ku podstawie szyszki wyrostkach apofyz, których długość wynosi średnio 8,59 mm, a także asymetria szyszek u podstawy. Wszystkie cechy szyszek są umiarkowanie zmienne, współczynniki zmienności wahają się od 10 do 26%.

Wyniki statystycznych analiz cech szyszek wykazały odrębność Pinus uncinata zarówno od Pinus mugo, jak i od Pinus sylvestris.

Stwierdzono, że w skład populacji z Masywu Centralnego wchodzą osobniki P. uncinata, P. mugo oraz mieszańce.

Na podstawie analiz za cechy dobrze wyróżniające szyszki Pinus uncinata należy uznać: obecność hakowatych wyrostków na tarczkach szyszek, asymetrię szyszek u podstawy, a także długość i szerokość szyszek. Natomiast kształt szyszek oraz wymiary i kształt tarczek u wszystkich badanych taksonów są zbliżone.

Uznano, że liczba łusek na szyszce prawdopodobnie nie jest związana z przynależnością taksonomiczną, ale zależy od położenia geograficznego. Populacje występujące w północno-wschodnich częściach Europy mają mniej liczne tarczki, natomiast populacje południowo-zachodnie charakteryzują się bardzo licznymi tarczkami, niezależnie od przynależności taksonomicznej.