INSTYTUT DENDROLOGII

POLSKIEJ AKADEMII NAUK

Ewa Krauze-Michalska


Zróżnicowanie geograficzne olszy szarej Alnus incana (L.) Moench w granicach naturalnego zasięgu


Badania na 22 populacjach olszy szarej na obszarze jej występowania pozwoliły zweryfikować hipotezę dotyczącą różnic morfologicznych i genetycznych pomiędzy populacjami. Szczególnie interesujące jest porównanie górskich populacji alpejskich i karpackich oraz tych ostatnich, z populacjami występującymi w borealnej części zasięgu. Na skutek izolacji, w trakcie zmian klimatycznych w plejstocenie mogło także dojść do zróżnicowania w obrębie populacji środkowoeuropejskich.
Zmienność wykryta w badaniach biometrycznych wskazuje na wyodrębnianie się jedynie populacji skandynawskich. Wyjątkiem jest populacja fińska FIN_1, pochodząca z południa tego kraju, która nawiązuje do grupy środkowoeuropejskiej.
Populacje pochodzące z Alp i Karpat nie różnią się między sobą w takim stopniu, jak można byłoby się tego spodziewać. Jedyna badana populacja z Bałkanów, choć odległa geograficznie, okazała się bliska populacjom karpackim. Karkonosze także okazały się morfologicznie i genetycznie bardzo zbliżone do populacji z Mazur. Olsza pochodząca ze wschodnich Karpat nie wyodrębnia się i zachowuje charakter pośredni pomiędzy Mazurami i Alpami. Jedynie dwie populacje bieszczadzkie zachowują pewną odrębność, co może wskazywać na ich pochodzenie z innego refugium plejstoceńskiego. Populacje alpejskie dość mocno różnią się między sobą, niemniej wszystkie znalazły się w grupie środkowo-południowoeuropejskiej. Zróżnicowanie populacji alpejskich widoczne na dendrogramie jest wynikiem odrębnej historii polodowcowej regionu, która zaznacza się również wyraźnie w przypadku innych gatunków drzewiastych.
Na podstawie przeprowadzonych badań hipoteza, że różnice pomiędzy populacjami karpackimi, karkonoskimi i alpejskimi okażą się znaczne, nie została potwierdzona. Może to oznaczać, że w okresie zlodowaceń następowała wymiana genów i nie było dostatecznej izolacji pomiędzy nimi. Zróżnicowanie geograficzne gatunku na osi Bałkany-Skandynawia ma miejsce i jest dobrze widoczne. Trudno stwierdzić w oparciu o niniejsze badania, czy mamy do czynienia z wędrówką A. incana z ośrodków górskich na północ, wzdłuż rzek środkowoeuropejskich, głównie Wisły i Odry. Na pewno mogę stwierdzić, że populacje z Karkonoszy i Mazur są bardzo podobne względem siebie, do których nawiązują populacje z Karpat Wschodnich, podczas gdy populacje bieszczadzkie i mazurskie są dość mocno zróżnicowane i nie wydaje się, aby miały wspólne pochodzenie.


     

Zmień kontrast

Dostosuj czcionkę

eu logo

HR 01

W ramach dotacji Powiatu Poznańskiego na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku, nasze Arboretum otrzymało środki na realizację projektu pt. Wyeksponowanie oryginalnych elementów zabytkowego ogrodu poprzez przebudowę odcinka alejek parkowych w Arboretum w Kórniku.

powiatpozn

Przedsięwzięcie pn.: "Doposażenie sal edukacyjnych Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku w sprzęt i pomoce naukowe potrzebne do prowadzenia edukacji przyrodniczej i ekologicznej" dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu. 

 

Zakup sprzętu i oprogramowania, materiałów i pomocy dydaktycznych wykorzystywanych w działalności edukacyjnej Instytutu Dendrologii PAN oraz opracowanie i wydruk przewodników przyrodniczych dla dzieci.

WFOSüGW Nowe logo peéna nazwa KOLOR

OZwRCIN extended colour RGB

Repozytorium Cyfrowe ID PAN

facebook idpan button

OZwRCIN logo