INSTYTUT DENDROLOGII

POLSKIEJ AKADEMII NAUK

Tomasz Leski

 

Struktura zbiorowisk grzybów mikoryzowych i mikoryz sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) w różnych warunkach siedliskowych

 

Celem niniejszej rozprawy było opisanie zbiorowisk grzybów ektomikoryzowych i mikoryz 20 letniej sosny zwyczajnej (powierzchnie proweniencyjne) w różnych warunkach siedliskowych ukształtowanych przez zróżnicowane skażenie środowiska. Stanowiska skażone zlokalizowane były w pobliżu Zakładów Fosforowych w Luboniu i w strefie ochronnej Huty Miedzi w Głogowie. Powierzchnia kontrolna znajduje się w Lesie Doświadczalnym Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku – „Zwierzyniec”. Badania prowadzono w oparciu o inwentaryzację owocników grzybów ektomikoryzowych, wyróżnienie morfotypów mikoryzowych oraz analizę molekularną (PCR-RFLP) mikoryz. Na wszystkich badanych stanowiskach w ciągu trzech lat obserwacji (2000-2002) stwierdzono występowanie łącznie 31 gatunków wielkoowocnikowych grzybów mikoryzowych (po 17 gatunków na powierzchni w Kórniku i Luboniu, 10 gatunków w Głogowie). Powierzchnie skażone charakteryzowały się wyraźnie intensywniejszą produkcją owocników w porównaniu do powierzchni kontrolnej. Najmniejszą całkowitą liczbę wierzchołków mikoryzowych w warstwie gleby 0-5cm, stwierdzono na stanowisku w Głogowie, największą w Luboniu. Na wszystkich stanowiskach wyróżniono łącznie 29 morfotypów mikoryzowych (Kórnik-12, Luboń-19, Głogów-16). Tylko cztery z nich były wspólne dla wszystkich powierzchni. Badania rozmieszczenia mikoryz na głębokości od 0-30 cm wykazały, że na stanowisku w Kórniku i Luboniu ich liczba zmniejsza się wraz z głębokością. Na terenie skażonym metalami ciężkimi w Głogowie następuje przesunięcie mikoryz z powierzchniowych warstw w głąb profilu glebowego. W trakcie badań wykazano również, że istotny wpływ na ilościową i jakościową strukturę zbiorowisk mikoryz ma proweniencja sosny zwyczajnej. Istnieje ścisła zależność między szerokością geograficzną a masą korzeni oraz liczbą mikoryz. Analiza molekularna zamplifikowanego z mikoryz regionu ITS rDNA grzybowego pozwoliła na wyróżnienie wśród mikoryz pochodzących ze wszystkich stanowisk 25 odrębnych typów RFLP. Tylko 4 z nich były wspólne dla wszystkich powierzchni. Zastosowanie tej metody pozwoliło na zidentyfikowanie mikoryz tworzonych przez: Lactarius rufus, Suillus luteus, Paxillus involutus, Scleroderma citrinum i Xerocomus subtomentosus. Wykazano również, że dominujący na wszystkich stanowiskach morfotyp, o charakterze ektendomikoryzy, tworzony jest przez jeden, niezidentyfikowany gatunek grzyba ektendomikoryzowego. Przeprowadzone badania nie wykazały związku pomiędzy obfitością produkcji owocników przez pewne gatunki grzybów ektomikoryzowych a liczbą mikoryz przez nie tworzonych. Nie stwierdzono również wpływu obecności owocników na frekwencję mikoryz danego gatunku w próbach pobranych bezpośrednio spod tych owocników. Połączenie obserwacji owocników grzybów ektomikoryzowych i badań opartych na analizie morfologiczno-molekularnej dało w miarę pełny obraz struktury zbiorowisk grzybów ektomikoryzowych i mikoryz występujących na poszczególnych stanowiskach.

Praca zrealizowana została częściowo w ramach grantu promotorskiego KBN nr 6 PO4F07821.

     

Zmień kontrast

Dostosuj czcionkę

eu logo

HR 01

W ramach dotacji Powiatu Poznańskiego na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku, nasze Arboretum otrzymało środki na realizację projektu pt. Wyeksponowanie oryginalnych elementów zabytkowego ogrodu poprzez przebudowę odcinka alejek parkowych w Arboretum w Kórniku.

powiatpozn

Przedsięwzięcie pn.: "Doposażenie sal edukacyjnych Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku w sprzęt i pomoce naukowe potrzebne do prowadzenia edukacji przyrodniczej i ekologicznej" dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu. 

 

Zakup sprzętu i oprogramowania, materiałów i pomocy dydaktycznych wykorzystywanych w działalności edukacyjnej Instytutu Dendrologii PAN oraz opracowanie i wydruk przewodników przyrodniczych dla dzieci.

WFOSüGW Nowe logo peéna nazwa KOLOR

OZwRCIN extended colour RGB

Repozytorium Cyfrowe ID PAN

facebook idpan button