INSTYTUT DENDROLOGII

POLSKIEJ AKADEMII NAUK

Małgorzata Mazur


Zmienność jałowca fenickiego Juniperus phoenicea L. (Cupressaceae) w ramach zasięgu gatunku


Na podstawie analiz morfologicznych, które przeprowadzono na 24 próbach Juniperus phoenicea, w tym na 713 okazach, 6971 sztukach szyszkojagód oraz 6974 fragmentach pędów, a także w oparciu o analizy genetyczne przeprowadzone z wykorzystaniem trzech markerów ISSR na 33 próbach jałowca fenickiego, w tym na 1009 okazach stwierdzono, że centrum formowania Juniperus phoenicea miało najprawdopodobniej miejsce zgodnie z sugestią Lebretona i Rivera (1989) w południowo-zachodniej części Półwyspu Iberyjskiego. Następnie gatunek rozprzestrzeniał się dwoma szlakami migracyjnymi: przez Hiszpanię - po Andorę i Francję oraz być może do północno-zachodnich Włoch oraz wzdłuż wybrzeży Europy i Afryki aż po Wyspy Kanaryjskie (przy czym zasiedlenie obszarów górskich północnej Afryki mogło nastąpić podczas plejstoceńskich zmian klimatycznych). Dalsza kolonizacja J. phoenicea, wzdłuż południowych wybrzeży Grecji, Korsyki i Sardynii, odbywała się najprawdopodobniej w czasie kryzysu messyńskiego, przed blisko sześcioma milionami lat. Wędrówka gatunku na wschód mogła przebiegać także wzdłuż wybrzeży Afryki - po Cyrenajkę (Libia), a nawet po zachodnie wybrzeża Azji, co jednak wymaga potwierdzenia w dalszych badaniach.

W aktualnym stanie wiedzy stwierdzony typ zróżnicowania genetycznego, a także morfologicznego wskazuje, że zlodowacenia plejstoceńskie nie wywarły zdecydowanego wpływu na procesy ewolucji Juniperus phoenicea. W tej sytuacji założona hipoteza, że gatunek przetrwał okres zlodowaceń nie tylko w zachodniej, ale także we wschodniej części regionu śródziemnomorskiego nie została ani w pełni potwierdzona, ani odrzucona.

Przeprowadzone badania potwierdziły słuszność wyróżniania dwóch podgatunków jałowca fenickiego: J. phoenicea subsp. phoenicea i J. phoenicea subsp. turbinata, w pewnym zakresie pozwoliły również na wyodrębnienie populacji z Wysp Kanaryjskich.

 

     

Zmień kontrast

Dostosuj czcionkę

eu logo

HR 01

W ramach dotacji Powiatu Poznańskiego na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku, nasze Arboretum otrzymało środki na realizację projektu pt. Wyeksponowanie oryginalnych elementów zabytkowego ogrodu poprzez przebudowę odcinka alejek parkowych w Arboretum w Kórniku.

powiatpozn

Przedsięwzięcie pn.: "Doposażenie sal edukacyjnych Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku w sprzęt i pomoce naukowe potrzebne do prowadzenia edukacji przyrodniczej i ekologicznej" dofinansowano ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu. 

 

Zakup sprzętu i oprogramowania, materiałów i pomocy dydaktycznych wykorzystywanych w działalności edukacyjnej Instytutu Dendrologii PAN oraz opracowanie i wydruk przewodników przyrodniczych dla dzieci.

WFOSüGW Nowe logo peéna nazwa KOLOR

OZwRCIN extended colour RGB

Repozytorium Cyfrowe ID PAN

facebook idpan button