Dominujące znaczenie zróżnicowania gatunkowego drzewostanów dla ich produktywności w skali globalnej
Zrozumienie zależności między różnorodnością gatunkową drzewostanów i ich produktywnością ma podstawowe znaczenie w poznaniu funkcjonowania ekosystemów leśnych. W celu poznania zależności między bioróżnorodnością i produktywnością w skali globalnej zawiązane zostało przez Jingjing Lianga (USA), Petera B. Reicha (USA, Australia) i Thomasa W. Crowthera (Holandia, USA) międzynarodowe konsorcjum Global Forest Biodiversity Initiative GFBI (patrz: http://www.gfbinitiative.org) skupiające 84 naukowców z 44 krajów, w skład którego weszli Andrzej M. Jagodziński i Jacek Oleksyn z Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku.
Badacze reprezentujący 90 placówek naukowych na świecie przeanalizowali wyniki uzyskane w ciągu ostatnich 150 lat z 770 126 stałych powierzchni badawczych liczących ponad 30 milionów drzew i blisko 9000 gatunków. Badaniami objęte zostały wszystkie podstawowe biomy leśne na Ziemi.
Ryc. 1. Umiejscowienie drzewostanów objętych badaniami (lewy panel) i zależność między bogactwem gatunkowym drzewostanów a ich produktywnością (m3ha-1rok-1; prawy panel; patrz: Liang et al. 2016, Science 354: aaf8957).
Nasze badania wykazały, że bogactwo gatunkowe drzew przebadanych drzewostanów miało znaczący wpływ na ich produktywność (ryc. 1). Wiąże się to zapewne z lepszym wykorzystaniem zasobów środowiska przez ekologicznie zróżnicowane gatunki roślin. Dlatego też wszelkie czynniki wpływające na spadek różnorodności gatunkowej drzewostanów (wylesienia, zmiany klimatyczne, pożary, etc.) pozostają w ścisłym związku ze zmniejszeniem ich produktywności. Nasze obliczenia wskazują na to, że konwersja wielogatunkowych drzewostanów do jednogatunkowych wiązałaby się z blisko 70-procentowym spadkiem ich zasobności – nawet w przypadku zachowania identycznego ich zagęszczenia. Nasze wyliczenia wykazały także, iż spadek produktywności drzewostanów związany z redukcją różnorodności tworzących je gatunków drzew może generować w skali rocznej straty sięgające blisko 500 miliardów USD. Oprócz monetarnej wartości związanej z utrzymaniem różnorodności biologicznej drzewostanów należy pamiętać o innych wynikających z tego korzyściach, takich jak regulacje warunków klimatycznych i hydrologicznych oraz zapewnienie właściwej ochrony zasobów genetycznych.
Przy obecnym tempie i skali wylesiania sięgającym przeszło 7 milionów ha/rok (powierzchnia równa wielkości Panamy) znacznemu zmniejszeniu ulegać będzie retencja węgla w ekosystemach leśnych prowadząc do wzmożenia efektu cieplarnianego na Ziemi.
Uzyskane dotychczas wyniki ukazały się 14 października 2016 r. w czasopiśmie Science (patrz: Liang J., Crowther T.W., Picard N., Wiser S., Zhou M., Alberti G., Schulze E.-D., McGuire A.D., Bozzato F., Pretzsch H., de-Miguel S., Paquette A., Hérault B., Scherer-Lorenzen M., Barrett Ch.B., Glick H.B., Hengeveld G.M., Nabuurs G.J., Pfautsch S., Viana H., Vibrans A.C., Ammer Ch., Schall P., Verbyla D., Tchebakova N., Fischer M., Watson J.V., Chen H.Y.H., Lei X., Schelhaas M.-J., Lu H., Gianelle D., Parfenova E.I., Salas Ch., Lee E., Lee B., Kim H.S., Bruelheide H., Coomes D.A., Piotto D., Sunderland T., Schmid B., Gourlet-Fleury S., Sonké B., Tavani R., Zhu J., Brandl S., Vayreda J., Kitahara F., Searle E.B., Neldner V.J., Ngugi M.R., Baraloto Ch., Frizzera L., Bałazy R., Oleksyn J., Zawiła-Niedźwiecki T., Bouriaud O., Bussotti F., Finér L., Jaroszewicz B., Jucker T., Valladares F., Jagodzinski A.M., Peri P.L., Gonmadje Ch., Marthy W., O'Brien T., Martin E.H., Marshall A.R., Rovero F., Bitariho R., Niklaus P.A., Alvarez-Loayza P., Chamuya N., Valencia R., Mortier F., Wortel V., Engone-Obiang N.L., Ferreira L.V., Odeke D.E., Vasquez R.M., Lewis S.L., Reich P.B. 2016. Positive biodiversity–productivity relationship predominant in global forests. Science 354(6309): aaf8957 (DOI: 10.1126/science.aaf8957).
Zachęcamy do zapoznania się z oryginalną publikacją umieszczoną na stronie:
http://science.sciencemag.org/content/354/6309/aaf8957
oraz jej animowanym skrótem ‘Why Biodiversity Is Good For The Economy’ na stronie:
https://www.youtube.com/watch?v=c80oLYvr9ck.
Zdjęcia wykonane 24 października 2017 r. z tymczasowej wieży o wysokości ok. 10 m. Wieża służyła pracownikom IMGW do pomiarów stopnia zasłonięcia horyzontu.
Z głębokim żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci
Profesora dr. hab. Wojciecha Wesołego
wybitnego specjalisty w zakresie szkółkarstwa leśnego,
który zawodową drogę związał z poznańskim Wydziałem Leśnym,
znakomitego naukowca, wykładowcę i nauczyciela wielu pokoleń leśników,
przyjaciela i wieloletniego członka Rady Naukowej Instytutu Dendrologii
Cześć Jego Pamięci!
Dyrekcja i Pracownicy Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku
Na podstawie § 12 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 22 listopada 2010 w sprawie konkursu na stanowisko dyrektora instytutu naukowego Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. nr 233 poz. 1530), uprzejmie informujemy, że Komisja Konkursowa ds. przeprowadzenia konkursu na stanowisko Dyrektora Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku w wyniku postępowania konkursowego, uchwałą nr 2/2018 z dnia 8 listopada 2018 roku, wyłoniła kandydaturę dra hab. Andrzeja M. Jagodzińskiego, prof. ID PAN na stanowisko Dyrektora Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku.
W wyniku tego konkursu Prezes PAN z dniem 1 stycznia 2019 roku powołał dra hab. Andrzeja M. Jagodzińskiego, prof. ID PAN na dyrektora Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku na okres czteroletniej kadencji tj. do dnia 31 grudnia 2022 roku.
Romuald Zabielski